Shiatsu

Gepubliceerd op 26 oktober 2024 om 07:18

Drukpunt massage 

 

Intro 

Tijdens mijn carrière als therapeut ben ik met veel verschillende therapievormen in aanraking gekomen, waaronder Shiatsu. Shiatsu viel mij in het bijzonder op door de manier waarop drukpunten op het lichaam worden gebruikt om blokkades op te heffen, wat zorgt voor een verbeterde doorstroming en merkbare verlichting voor de cliënt.

 

In de reguliere geneeskunde werd Shiatsu destijds vaak afgedaan als onzinnig, waarschijnlijk omdat er niet voor alles binnen het reguliere circuit een verklaring is en alternatieve geneeswijzen soms als een bedreiging worden gezien.

 

Iedereen heeft uiteraard het recht om zijn eigen mening te hebben, maar als patiënt draait het vaak om één belangrijke vraag: wie kan mij beter maken? Niemand vraagt immers wie mij bezig kan houden om mijn status als patiënt zo lang mogelijk te rekken.

 

Als patiënt is het juist belangrijk om zelf verantwoordelijkheid te nemen voor je gezondheid, en zelfonderzoek naar de verschillende mogelijkheden is dan ook erg waardevol. Hieronder volgt een beknopte uitleg van wat Shiatsu precies is.

 

Shiatsu is een vorm van Japanse lichaamsmassage die zijn oorsprong vindt in traditionele Chinese geneeskunde en Japanse medische technieken. Het richt zich op het stimuleren van de energiebanen, of meridianen, in het lichaam om energieblokkades op te heffen en de natuurlijke balans te herstellen. Shiatsu maakt gebruik van druktechnieken waarbij duimen, handpalmen en soms ellebogen worden gebruikt.

 

De Grondlegger van Shiatsu

De grondlegger van Shiatsu, zoals we het nu kennen, is Tokujiro Namikoshi (1905-2000). Hij ontwikkelde in de jaren 1920 een specifieke techniek om zijn moeder te helpen genezen van reumatische klachten. Namikoshi richtte in 1940 het eerste Shiatsu College in Japan op en legde de basis voor moderne Shiatsu-technieken door elementen uit de traditionele Japanse en Chinese geneeskunde te combineren met Westerse medische inzichten.

 

Zijn benadering, die bekend werd als de Namikoshi-stijl, is meer gericht op fysieke en anatomische principes dan op energetische concepten.

Er zijn echter ook andere vormen van Shiatsu ontwikkeld, zoals Zen Shiatsu, een meer spirituele en energetische benadering van Shiatsu die door Shizuto Masunaga werd gepopulariseerd.

 

Wat is Shiatsu?

Shiatsu betekent letterlijk “vingerdruk” (shi = vinger, atsu = druk) en is een holistische therapie die gericht is op het stimuleren van het zelfherstellend vermogen van het lichaam. Door druk uit te oefenen op specifieke punten op het lichaam, worden blokkades in de energiestroom verminderd en wordt het lichaam in balans gebracht.

 

In tegenstelling tot veel Westerse massagetechnieken wordt Shiatsu meestal uitgevoerd op een mat op de grond en werkt de beoefenaar met de klant gekleed in loszittende kleding.

 

Shiatsu richt zich op de balans in de energiekanalen (meridianen), die volgens de traditionele Chinese en Japanse geneeskunde door het hele lichaam lopen. Problemen in deze kanalen kunnen fysieke, emotionele, of psychische klachten veroorzaken.

 

Verschillen in Opleiding: Japan vs. Europa

Er bestaan enkele belangrijke verschillen in de Shiatsu-opleidingen tussen Japan en Europa, met name door de officiële erkenning en benadering van de behandelingstechniek.

 

Erkenning en Regulering:

  • Japan:Shiatsu wordt in Japan officieel erkend als een medische therapie en maakt deel uit van het Japanse gezondheidssysteem. Om als Shiatsu-therapeut te mogen werken, moet men voldoen aan strenge opleidings- en licentievereisten. De opleiding duurt in Japan meestal drie jaar en omvat zowel theorie als praktijk, waarbij een aanzienlijke nadruk ligt op anatomie, fysiologie, en pathologie, naast de specifieke Shiatsu-technieken.
  • Europa:In Europa is Shiatsu in veel landen niet officieel erkend als medische therapie. Dit betekent dat de eisen voor opleidingen sterk kunnen verschillen per land. Veel Europese landen vereisen geen licentie of specifieke medische kennis. In landen zoals Duitsland, Zwitserland en het Verenigd Koninkrijk bestaan echter wel erkende opleidingen en certificeringen voor Shiatsu-therapeuten, maar de vereisten en het curriculum zijn vaak minder strikt en uitgebreider in vergelijking met Japan.

 

Benadering van Shiatsu:

  • Japan:De Japanse benadering van Shiatsu is vaak technischer en meer gericht op fysieke gezondheid en herstel, passend binnen het medische kader waarin Shiatsu in Japan valt. Er is veel aandacht voor de anatomische aspecten van de behandeling en het effect van drukpunten op het fysieke lichaam.
  • Europa:In Europa is Shiatsu vaak een meer holistische en energetische therapie. Naast de fysieke kant wordt in Europese opleidingen vaak meer aandacht besteed aan de spirituele en emotionele aspecten, mede onder invloed van Zen Shiatsu van Shizuto Masunaga.

 

Opleidingsduur en Inhoud:

  • Japan:Japanse opleidingen zijn meestal intensiever en kunnen drie jaar of langer duren, met nadruk op medische vakken zoals anatomie en fysiologie. De Japanse overheid reguleert deze opleidingen, en therapeuten moeten een nationale toets afleggen om hun licentie te behalen.
  • Europa:In Europa zijn er verschillende opleidingsroutes mogelijk, variërend van een paar maanden tot enkele jaren. In erkende scholen kan de opleiding echter ook intensief zijn, hoewel medische vakken soms optioneel zijn en meer nadruk wordt gelegd op energetische en holistische principes.

 

In het kort heeft Shiatsu een sterk wetenschappelijke en medische basis in Japan, terwijl het in Europa meer als een complementaire of alternatieve therapie wordt beschouwd, met ruimte voor spirituele en energetische aspecten.

 

Opleiding

In Nederland zijn er verschillende erkende opleidingen waar je shiatsu kunt leren. Shiatsu-opleidingen worden aangeboden door instituten die geaccrediteerd zijn door beroepsverenigingen zoals de Stichting Shiatsu Nederland (SSN) en de Vereniging ter Bevordering van Alternatieve Geneeswijze (VBAG).

 

Deze erkenning helpt ervoor te zorgen dat de opleiding voldoet aan de kwaliteitseisen voor het beroep en dat je als gediplomeerd shiatsu-therapeut aan de slag kunt.

 

Hier zijn enkele van de bekende en erkende shiatsu-opleidingen in Nederland:

 Academie Qing-Bai (Meerdere locaties)

    • De Academie Qing-Bai biedt een breed scala aan opleidingen op het gebied van Traditionele Chinese Geneeskunde, waaronder een erkende shiatsu-opleiding.
    • Locaties: Amsterdam, Nijmegen, en Amersfoort.
    • Opleidingsniveau: Basis tot gevorderd, met mogelijkheid tot specialisaties.

 

Shenzhou Open University of TCM (Amsterdam)

    • Deze universiteit heeft een erkend programma in Shiatsu en Traditionele Chinese Geneeskunde en biedt zowel een basis- als een vervolgopleiding.
    • Locatie: Amsterdam.
    • Voertaal is meestal Engels, omdat deze opleiding ook internationale studenten trekt.

 

Hogeschool Geesteswetenschappen Utrecht (HGU)

    • Bij de HGU kun je shiatsu leren als onderdeel van hun opleidingen in alternatieve geneeswijzen.
    • Locatie: Utrecht.
    • De opleidingen zijn gericht op mensen die hun kennis van lichaamstherapieën en energetische geneeswijzen willen verdiepen.

 

Zen Shiatsu Opleiding Nederland (Den Haag)

    • Deze opleiding is specifiek gericht op Zen Shiatsu, een Japanse vorm van shiatsu die zich richt op de verbinding tussen lichaam en geest.
    • Locatie: Den Haag.
    • De opleiding biedt zowel basis- als verdiepingsmodules aan.

 

Shiatsu School Amsterdam (Amsterdam)

    • Deze school biedt een professionele opleiding in shiatsu-therapie en is aangesloten bij de Europese Shiatsu Federatie.
    • Locatie: Amsterdam.
    • De opleidingen zijn geschikt voor zowel beginners als gevorderde therapeuten die zich verder willen specialiseren.

 

Toelatingseisen en erkenning

Meestal zijn er geen specifieke vooropleidingseisen voor de basisopleiding, hoewel een achtergrond in massage of lichaamswerk handig kan zijn.

 

Veel opleidingen bieden ook een praktijk- en theorie-examen aan om het diploma te verkrijgen dat door beroepsverenigingen wordt erkend.

 

Je kunt de details van elke opleiding verkennen op hun websites om te zien welke stijl en locatie het beste bij je past.